TRẺ EM CẦN TRANG BỊ GÌ CHO TƯƠNG LAI

Nhận thấy nhiều sinh viên Việt Nam gặp khó khăn khi theo học các chương trình đại học quốc tế - nhất là ở nước ngoài, tôi tóm lược đây những điều gạch đầu dòng để các em và phụ huynh suy gẫm và tính toán.

Theo các bài nghiên cứu của World Economic Forum (WEF) Davos, nhiểu ngành nghề hiện tại sẽ biến mất và nhiều ngành nghề mới trong tương lai sẽ xuất hiện. Học sinh ngày nay cần chuẩn bị tinh thần cũng như kiến thức và khả năng để dễ nắm bắt được những cơ hội mới và dễ hội nhập.

* HỌC NGOẠI NGỮ

Các em nên học ngoại ngữ đầu tiên là tiếng Anh để có thể giao tiếp với kiến thức và thế giới bên ngoài. Còn thời gian nên học thêm tiếng Pháp hoặc tiếng Tây Ban Nha hoặc tiếng Đức; tiếng Quan Thoại (Trung) cũng rất hay vì có thể sử dụng được cả ở Đài Loan và Trung Quốc (dù thích hay không, Trung Quốc cũng sẽ trở thành cường quốc công nghệ và kinh tế).

* HỌC LỊCH SỬ

Trước hết nên hiểu về lịch sử của Việt Nam và ít nhất của Trung Hoa cổ đại cũng như những nền văn hoá, văn minh ở vùng Á Châu. Sau đó nên tìm hiểu thêm lịch sử của châu Âu, của Ai Cập cổ đại để có thêm kiến thức tổng quát thế giới. Chúng ta đang sống trong thế giới phẳng nên toàn thế giới là nhà!

* HỌC GIỎI NHỮNG MÔN KHOA HỌC TỰ NHIÊN

Toán, Lý, Hoá, Sinh không phải ai cũng có khiếu, cũng thích. Nhưng những môn đó là căn bản cho việc học lên cao ở cấp đại học. Nếu có khiếu thì nên phát huy đầu tư thêm thời gian và nguồn lực vào, vì những môn này sẽ mở ra những cửa sổ cơ hội mới cho những công việc trong tương lai. Ở Thuỵ Sĩ, chính phủ đặt viễn cảnh dài hạn cho đất nước là sẽ trở thành “nơi nghiên cứu và phát triển hàng đầu ngành Y khoa”. Vì thế, từ khoảng 5 năm nay, hầu hết các trường đại học chính quy phải  thiết lập phân khoa Y. Sau khi học xong 3 năm đầu (cử nhân), sinh viên có quyền chọn các ngành nghề  Y khoa thành bác sĩ sau này hoặc kỹ sư y khoa (medical engineering or medical technology). 

* HỌC TƯ DUY PHẢN BIỆN

Nhiều người còn nhầm lẫn tư duy phản biện với “trí nhớ tốt” và “tranh cãi” hay “chỉ trích”. Nói một cách ngắn gọn, đây là khả năng chỉ ra điểm mạnh, yếu của các giải pháp bằng logic và lập luận. Đồng thời có thể tiếp cận nhiều chiều hướng khác nhau của vấn đề. Khi biết phản biện, người ta sẽ không bị giới hạn sáng tạo mà có thể kết nối các ý tưởng một cách logic, tạo sự liên kết giữa các ý tưởng. Từ đó mở rộng giới hạn sáng tạo của bản thân. 

* ĐỌC CÁC TÁC PHẨM CỦA CÁC NHÀ VĂN HÀO

Ở Việt Nam cũng như trên thế giới đều có những nhà thơ, nhà văn lỗi lạc chúng ta cần đọc và suy gẫm những tác phẩm của họ, hiểu rõ được những cảm xúc, suy tư suy nghĩ và cuộc sống thời đó và so sánh với hiện tại. 

Tránh đọc những tác phẩm có thể biến con người thành những người cực đoan (tư duy phản biện rất cần thiết ở đây). 

Bên châu Âu, học sinh phải đọc ngoài những tác phẩm của những nhà văn nhà thơ của nước mình mà còn phải đọc của những nước xung quanh để mở mang trí tuệ. Ở Việt Nam có những người đã có thạc sĩ rồi mà khi nói đến những tác phẩm văn chương nước ngoài thì chẳng biết gì, các tác phẩm trong nước thì chỉ biết bì bõm. Những người đó được gọi là “các chuyên gia hiểu biết đơn điệu” (Profesional idiots), dễ trở thành những người tẻ nhạt chẳng ai muốn nói chuyện.

* HỌC RÈN LUYỆN SỨC KHOẺ VÀ TÍNH TỰ TIN

Việt Nam là đất nước có nhiều sông nước ao hồ mà nhiều người trẻ, nhất là các em gái lại không biết bơi. Điểm yếu này làm cho các em kém tự tin khi phải tiếp xúc với những chỗ nước sâu và những nỗi sợ không đâu. Ngoài ra, các em cũng cần chơi những môn thể thao tập luyện làm việc trong đội nhóm như bóng đá, bóng chuyền, bóng rổ. Các môn võ cũng giúp các em khoẻ mạnh, kiên trì, tự tin khi phải đối đầu với hiểm nguy. 

Nói chung, các môn thể dục thể thao này giúp trau dồi sức khoẻ, tập tính kiên trì, bền chí và tăng sự tư tin và để tự bảo vệ mình khi cần. 

* HỌC LẬP TRÌNH (CODING)

Khoảng 30 năm trước, đánh máy chữ là một kỹ năng mà nhiều trường trung học cấp 3 ở châu Âu còn bắt học sinh phải học. Nhưng nay đã trở thành một kỹ năng bắt buộc ngay cả cho học sinh cấp 1. Trong tương lai, khả năng lập trình (coding) sẽ không chỉ dành cho các sính viên đại học mà ngay cả trường tiểu học đã phải dạy. Nhà trường thường đi sau thực tế nên các em cần trau dồi thêm kỹ năng coding để không bị mất nhiều cơ hội sau này. Mark Zuckerberg dạy con gái lập trình từ lúc 3 tuổi.

* HỌC NẤU ĂN

Nhiều trường ở châu Âu đã dạy trẻ em nấu ăn tử cấp trung học. Các em học phân biệt các loại thực phẩm, học về dinh dưỡng, học về cáh thức chế biến những món cơ bản. Vì thế, các phụ huynh không cần phải lo con mình ở nhà một mình sẽ ăn gì mà để sãn đồ để con cái tự nấu. Đôi khi các gia đình chia ra ai, ai sẽ đảm nhận nấu gì bao giờ trong tuần. Khi vào đại học và phải tự lo cho bản thân, những người trẻ không chỉ biết nấu mì gói, trứng luộc, trứng chiên ngày này qua ngày khác hoặc phải đi ăn tiệm tốn kém mà tình hình an toàn thực phẩm lại không được bảo đảm.

* HỌC NGHỆ THUẬT

Biết vẽ, biết chơi đàn cũng giúp cân bằng cuộc sống, tăng mảng cảm xúc, kết nối được bộ não, cảm xúc và các hoạt động tay chân. Ngoài ra, biết chơi một nhạc cụ đôi khi giúp hoà đồng dễ hơn với các đội nhóm và tiếp cận dễ hơn với những người khác.

* BIẾT VỀ THIÊN NHIÊN VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

Làm vườn, trồng hoa ở nhà hay đi tản bộ, du ngoạn ra những cánh đồng cũng giúp trẻ em kết nối với thiên nhiên và tăng sự yêu thích thiên nhiên. Trẻ em cũng cần học từ nhỏ cách thức phân biệt rác, không sử dụng lạm dụng túi nhựa, không ném rác bừa bãi. Những tiểu tiết này giúp hình thành nhân cách của đứa bé sau này trong một xã hội mà tinh thần sống tiết kiệm và bảo vệ môi trường ngày càng quan trọng hơn. 

* TẬP SÁNG TÁC

Sau khi trau dồi những kỹ năng nêu trên, phụ huynh cũng nên khuyến khích hỗ trợ con mình sáng tác bao gồm viết nhật ký, viết văn, vẽ hoặc sáng tác những tác phẩm nghệ thuật riêng cũng như chế biến những món ăn thức uống mới. Đây là lúc trẻ em có cơ hội phát triển khả năng sáng tạo cho mình để hình thành con người mình, hình thành nhân cách. Ở nhiểu quốc gia như ở Israel, Mỹ ngay cả ở châu Âu, có những đứa trẻ đã kiếm ra tiền bàng cách mở công ty thu gom rác để bán, lập trình tạo ra những sản phẩm phần mềm hoặc công nghệ mới - với sự hướng dẫn của những người lớn như thầy cô hoặc phụ huynh. Ở Thuỵ Sĩ tôi còn quen biết một cậu bé từ năm 12 tuổi đã biết nuôi chim cút lấy trứng và bán ăn thịt. Ông thầy ở lớp giúp đóng cỗ máy ấp trứng và giở ở tuổi 15, cậu bé đã kiếm được kha khá tiền bằng cách ấp trứng và kinh doanh chim cút cũng như các loại gia cầm quý hiếm. 

Hãy chuẩn bị sớm những kỹ năng cho con cái vì chúng ta không biết tương lai trong những năm tới sẽ thay đổi thế nào ở một thế giới đầy biến động và phát triển vũ bão như thời nay.

From Facebook Dr Trung Dinh ( em xin phép thầy ạ ) .